W czasie badania w 1955 r. sprawy Komarowa, Rozenblum podaÅ‚ do wiadomoÅ›ci nastÄ™pujÄ…cy fakt: gdy jego, Rozenbluma, aresztowano w 1937 roku, poddano go okrutnym torturom, w czasie których wymuszano na nim kÅ‚amliwe zeznania dotyczÄ…ce zarówno jego samego jak i Innych osób. NastÄ™pnie zaprowadzono go do gabinetu Å»akowskiego, który zaproponowaÅ‚ mu zwolnienie pod warunkiem, że zÅ‚oży w sÄ…dzie kÅ‚amliwe zeznania w sfabrykowanej w 1937 r. przez NKWD sprawie „szkodniczego, szpiegowskiego, dywersyjnego, terrorystycznego oÅ›rodka leningradzkiego”. (Poruszenie na sali). Z nieprawdopodobnym cynizmem Å»akowski ujawniaÅ‚ nikczemny „mechanizm” sztucznego tworzenia zmyÅ›lonych „spisków antyradzieckich”.

„Aby mi to uzmysÅ‚owić – oÅ›wiadczyÅ‚ Rozenblum – Å»akowski przedstawiÅ‚ mi kilka wariantów ewentualnych schematów tego oÅ›rodka i jego odgaÅ‚Ä™zieÅ„.

Po zaznajomieniu mnie z tymi schematami, Żakowski powiedział, że NKWD przygotowuje sprawę tego ośrodka, zaznaczając, że proces będzie publiczny.

Oddana zostanie pod sÄ…d czołówka oÅ›rodka, 4 – 5 osób: Czudow, Ugarow, Simorodin, Pozern, Szaposznikowa (żona Czudowa) i inni oraz z każdej filii po 2 – 3 osoby…

…Sprawa oÅ›rodka leningradzkiego musi być postawiona solidnie, a tutaj decydujÄ…ce znaczenie majÄ… Å›wiadkowie. Nie maÅ‚Ä… rolÄ™ odgrywa tu również pozycja spoÅ‚eczna (w przeszÅ‚oÅ›ci oczywiÅ›cie) i staż partyjny Å›wiadka.

Ty sam – mówiÅ‚ Å»akowski – nic nie bÄ™dziesz musiaÅ‚ zmyÅ›lać – NKWD (przygotuje dla ciebie gotowy konspekt dla każdej filii z osobna, twoja rzecz nauczyć siÄ™ tego, dobrze zapamiÄ™tać wszystkie pytania i odpowiedzi, które mogÄ… być zadawane w sÄ…dzie. Sprawa ta bÄ™dzie przygotowywana w ciÄ…gu 4 – 5 miesiÄ™cy, a może nawet pół roku. Przez caÅ‚y ten czas bÄ™dziesz siÄ™ przygotowywaÅ‚, aby nie skompromitować Å›ledztwa i siebie. Od przebiegu i wyniku procesu zależeć bÄ™dzie dalszy twój los. JeÅ›li nawalisz i zaczniesz mówić faÅ‚szywie – miej pretensje do siebie. JeÅ›li wytrzymasz, ocalisz Å‚eb i bÄ™dziemy ciÄ™ karmić i ubierać do samej Å›mierci na koszt paÅ„stwa” (materiaÅ‚y z kontroli sprawy Komarowa, strony 60 – 69).

Oto jakie podłe rzeczy działy się wówczas! (poruszenie na sali).

Na jeszcze szerszÄ… skalÄ™ stosowano faÅ‚szowanie spraw Å›ledczych w terenie. ZarzÄ…d NKWD obwodu SwierdÅ‚owskiego „wykryÅ‚” tzw. „uralski sztab powstaÅ„czy” – organ bloku prawicowców, trockistów, eserowców, dziaÅ‚aczy cerkiewnych – na czele którego staÅ‚ rzekomo sekretarz SwierdÅ‚owskiego Komitetu Obwodowego partii i czÅ‚onek KC WKP(b), Kabakow, czÅ‚onek partii od 1914 r. Z materiałów Å›ledczych z tego okresu wynika, że we wszystkich prawie krajach, obwodach i republikach miaÅ‚y istnieć rozgaÅ‚Ä™zione ,,prawicowo-trockistowiskie, szpiegowsko-terrorystyczne, dywersyjno-sabotażowe organizacje i oÅ›rodki i że na czele tych „organizacji” i „oÅ›rodków” z reguÅ‚y, niewiadomo dlaczego, stali „pierwsi sekretarze komitetów obwodowych i krajowych, lub KC narodowych partii komunistycznych (poruszenie na sali).

W wyniku tego potwornego faÅ‚szowania takich „spraw”, w wyniku tego, że dawano wiarÄ™ różnym oszczerczym „zeznaniom” oraz wymuszonemu oczernianiu siebie i innych, zginęło wiele tysiÄ™cy uczciwych, niewinnych komunistów. W taki sam sposób zostaÅ‚y sfabrykowane „sprawy” wybitnych dziaÅ‚aczy partyjnych i paÅ„stwowych: Kosiora, Czubara, Postyszewa, Kosariewa i innych.

W latach tych stosowano na masową skalę nieuzasadnione niczym represje, w wyniku czego partia poniosła wielkie straty w kadrach.

Przyjęła siÄ™ wystÄ™pna praktyka polegajÄ…ca na tym, że w NKWD sporzÄ…dzano wykazy osób, których sprawy podlegaÅ‚y rozpatrzeniu przez Kolegium Wojskowe i z góry ustalano wymiar kary. Wykazy te Jeżow wysyÅ‚aÅ‚ do Stalina osobiÅ›cie w celu zatwierdzenia proponowanych kar. W latach 1937 – 38 skierowano do Stalina 383 takie wykazy, obejmujÄ…ce wiele tysiÄ™cy pracowników partyjnych, radzieckich, komsomolskich, wojskowych i gospodarczych i uzyskano jego sankcjÄ™.

Znaczną część tych spraw rewiduje się obecnie i wielką ich liczbę się umarza, jako nieuzasadniona i sfałszowane. Wystarczy powiedzieć, że od 1954 roku do chwili obecnej Kolegium Wojskowe Sądu Najwyższego zrehabilitowało już 7.679 osób, przy czym wiele z nich zrehabilitowano pośmiertnie.

Masowe aresztowania pracowników partyjnych, radzieckich, gospodarczych i wojskowych wyrządziły olbrzymie szkody naszemu krajowi, sprawie budownictwa socjalistycznego.

Masowe represje wywierały ujemny wpływ na moralno-polityczny stan partii, rodziły stan niepewności, przyczyniały się do rozpowszechnienia chorobliwej podejrzliwości, siały wzajemną nieufność wśród komunistów. Zaktywizowali się wszelkiego rodzaju oszczercy i karierowicze.

Pewne uzdrowienie organizacji partyjnych przyniosły uchwały styczniowego plenum KC WKP(b) w 1938 r. Ale represje zakrojone na szeroką skalę trwały także w 1938 r.

I tylko dlatego, że partia nasza dysponuje wielkÄ… siÅ‚Ä… moralno-politycznÄ…, potrafiÅ‚a ona dać sobie radÄ™ z ciężkimi wydarzeniami z lat 1937 – 1938, przeżyć te wydarzenia i wychować nowe kadry. Ale nie ulega wÄ…tpliwoÅ›ci, że nasz marsz naprzód ku socjalizmowi i przygotowania do obrony kraju przebiegaÅ‚yby znacznie pomyÅ›lniej, gdyby nie olbrzymie straty w kadrach, które ponieÅ›liÅ›my wskutek masowych, nieuzasadnionych i niesÅ‚usznych represji w latach 1937- 38.

Oskarżamy Jeżowa o zwyrodniałe praktyki 1937 roku, i słusznie. Ale trzeba odpowiedzieć na takie pytania: czy mógł sam Jeżow bez wiedzy Stalina aresztować na przykład Kosiora? Czy była wymiana poglądów lub uchwała Biura Politycznego w tej sprawie? Nie, nie było, tak samo jak nie było w innych tego rodzaju sprawach. Czy mógł Jeżow decydować o tak ważnych sprawach, jak los wybitnych działaczy partii? Nie, byłoby naiwnością uważać to za dzieło rąk samego Jeżowa. Jasne jest, że o takich sprawach decydował Stalin, że bez jego wskazówek, bez jego sankcji, Jeżow nie mógłby nic zrobić.

Zbadaliśmy obecnie sprawy i zrehabilitowaliśmy Kosiora, Rudzutaka, Postyszewa, Kosariewa i innych. Na jakiejże podstawie zostali oni aresztowani i skazani? Kontrola materiałów wykazała, że nie było żadnych podstaw ku temu. Aresztowano ich podobnie jak i wielu innych bez sankcji prokuratora. W tych warunkach nie trzeba było nawet żadnej sankcji; jaka sankcja może jeszcze być, kiedy o wszystkim decydował Stalin. Był on głównym prokuratorem w tych sprawach. Stalin nie tylko udzielał zezwoleń, lecz z własnej inicjatywy wydawał polecenia w sprawie aresztowań. Trzeba to powiedzieć, aby dla delegatów na Zjazd było wszystko jasne, aby mogli właściwie to ocenić i wyciągnąć odpowiednie wnioski.